بررسی توزیع منافع یارانه‌‌ی غذا در ایران

هدف اصلی دولت از پرداخت یارانه به‌بود رفاه خانوارها از طریق افزایش دست‌رسی به کالاها و خدمات است. ساختار فعلی نظام حمایتی و به دنبال آن پرداخت یارانه در کشور مناسب نیست، به‌طوری‌که بسیاری از اقتصاددانان پرداخت یارانه‌ی عمومی را پرهزینه می‌دانند. به‌همین دلیل دولت به‌دنبال تجدید نظر در برنامه‌های پرداخت یارانه به مواد غذایی است. در این مطالعه توزیع منافع نظام فعلی یارانه‌ی کشور میان مناطق و دهک‌های مختلف درآمدی با تعیین مصرف سرانه و در نظر گرفتن قیمت یارانه‌ای و قیمت آزاد با تاکید بر سه کالای نان، روغن و قند و شکر مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصل از بررسی داده‌ها در سال 1380 نشان داد که منافع حاصل از یارانه‌ی نان در مناطق شهری و روستایی استان‌های مختلف و هم‌چنین گروه‌های مختلف بیش از روغن خوراکی و قند و شکر است. از طرف دیگر توزیع یارانه و منافع حاصل از آن در مناطق و گروه‌های مختلف درآمدی نیز نشان دهنده‌ی آن است که سیستم فعلی پرداخت یارانه نه تنها هدف‌مند نبوده، بلکه در برخی موارد به سمت گروه‌های با درآمد بالا انحراف داشته است. پس نظام فعلی پرداخت یارانه از کارایی لازم برخوردار نبوده و باعث اتلاف منابع می‌شود. بنابراین برای جلوگیری از اتلاف منابع و کاهش بار مالی دولت لازم است هدف‌مندی یارانه‌ی غذا مورد توجه قرار گیرد.